KOMAR Edward (1872-1943)

Syn Józefa, rolnika, i Anny Węglewskiej. Urodził się 18 I 1872 w Koprzywnicy k. Sandomierza. Szkołę podstawową ukończył w parafii rodzinnej, Gimnazjum św. Jacka w Krakowie. Filozofię i teologię studiował w seminarium duchownym na Stradomiu. Po trzecim roku nauki został skierowany na dalsze studia do Rzymu. 9 VIII 1897 r. otrzymał święcenia kapłańskie w Krakowie z rąk bpa J. Puzyny, po czym kontynuował studia na Uniwersytecie Gregoriańskim w Rzymie. Tam też uzyskał doktorat z filozofii i z teologii. Z tych czasów dochował się jego pamiętnik pisany ręcznie – obejmujący okres od 18 II 1898 r. do 8 IX 1899 r.

Po powrocie do kraju w 1900 r. został wikarym w Morawicy, w 1901 r. ojcem duchownym w krakowskim seminarium duchownym. Wkrótce po śmierci hierarchy wydał książkę pt. Kardynał Puzyna. Moje wspomnienia (Kraków 1912). Wcześniej opisał życie ks. Stanisława Moszyńskiego (Kraków 1908), a w następnym roku wydał jakby dalszy ciąg tego dzieła pod tytułem Rozważania i sprawozdania z życia duchownego.

W 1915 r. nowy ordynariusz krakowski bp A.S. Sapieha zwolnił go z obowiązków ojca duchownego i skierował na probostwo w Osielcu, skąd w 1920 r. przeniósł go na probostwo w Suchej. W następnym roku został mianowany dziekanem dekanatu suskiego. W tym też czasie bp Leon Wałęga, ordynariusz tarnowski, wybrał go sobie na biskupa pomocniczego. 16 VI 1921 r. Benedykt XV bullą Commissum humilitati mianował go biskupem tytularnym alindeńskim in partibus infidelium i pomocniczym w Tarnowie. Sakrę biskupią przyjął 11 IX 1921 r. w katedrze tarnowskiej z rąk bpa L. Wałęgi. Współkonsekratorami byli biskupi: A.S. Sapieha i A. Nowak z Krakowa. Od 14 IX 1921 r. był wikariuszem generalnym i oficjałem sądu biskupiego w Tarnowie. Był pierwszym sufraganem w diecezji tarnowskiej. Wkrótce też bp L. Wałęga mianował go rektorem Wyższego Seminarium Duchownego, zwalniając z tego stanowiska ks. S. Dutkiewicza.

Za rektorstwa bpa E. Komara przydano piąty rok studiów teologicznych. Ponieważ ta zmiana powiększyła ilość kleryków, dlatego dobudowano środkowe skrzydło do gmachu seminarium. W trosce o zdrowie alumnów wykorzystał wakacyjną willę seminaryjną w Błoniu nad Dunajcem oraz nabył do tych celów willę „Pod krzyżem” w Kościelisku k. Zakopanego. Opuścił to stanowisko w 1936 r., po piętnastu latach rektorstwa, po wizytacji apostolskiej, przeprowadzonej przez o. Anzelma Gondka, karmelitę.

Po śmierci ks. J. Bąby, prepozyta kapituły, w 1936 r. otrzymał nominację na to stanowisko. Teraz więcej zajmował się sprawami ogólnodiecezjalnymi. Wizytował parafie, ożywiał działalność Akcji Katolickiej, diecezjalnego Związku „Caritas” i innych instytucji oraz organizacji kościelnych. Po śmierci bpa F. Lisowskiego 5 VI 1939 r. został wybrany wikariuszem kapitulnym. 24 VI 1940 r. Pius XII mianował go administratorem apostolskim. W odezwie do duchowieństwa wskazał „na przełomowe chwile, zachęcając, by duchowieństwo stanęło na wysokości swego zadania”. Cenzura zatrzymała numer „Currendy”, w którym odezwa była drukowana.

Pragnął prowadzić seminarium duchowne. Praca na tym odcinku była ciągle paraliżowana przez okupanta. Zaraz po inauguracji kolejnego roku studiów, jesienią 1940 r. gestapo rozpędziło alumnów. Dzięki staraniom Episkopatu można było od wiosny 1941 r. otworzyć w Generalnym Gubernatorstwie seminaria duchowne dla tych alumnów, którzy rozpoczęli studia przed wojną i pod warunkiem, że nie będą one przyjmować nowych kandydatów. Po uzyskaniu zezwolenia otwarto seminarium w wakacyjnej willi w Błoniu nad Dunajcem. 22 V 1941 r., po przeprowadzeniu rewizji, gestapo aresztowało rektora, ks. R. Sitkę, obecnych tam przełożonych i kleryków. Mimo tych trudności bp E. Komar otworzył jeszcze raz seminarium duchowne. Tym razem w wolnym podczas wakansu domu biskupim w Tarnowie, gdzie dotrwało do końca wojny. Studentom kilku roczników udzielił święceń kapłańskich.

Interesował się losem kapłanów więzionych. Polecał wspomagać wysiedlonych z Wielkopolski i Pomorza. Zatrudniał przybyłych stamtąd księży, a po 1941 r. także ze wschodu. Więźniom przebywającym w diecezji starał się spieszyć z pomocą. W porozumieniu z księciem metropolitą A.S. Sapiehą próbował organizować duszpasterstwo w więzieniu w Nowym Wiśniczu, a nawet w jedynym w granicach diecezji obozie w Pustkowie. Interesował się działalnością legalnej Rady Głównej Opiekuńczej, która niosła pomoc najbardziej potrzebującym.

Gestapo kilkakrotnie żądało od bpa E. Komara zwołania księży z całej diecezji do Tarnowa w celu przestrzeżenia ich przed akcją niepodległościową. Mimo gróźb uwięzienia biskup takiego zjazdu nie zwołał. Podobnie nie zgodził się na wydanie Niemcom listy członków Badaczy Pisma św. Zajęty działalnością duszpasterską i administracyjną niewiele miał czasu na pracę pisarską. Opublikował zaledwie kilka artykułów w Pamiętniku II Tygodnia Katolicko-Społecznego w Tarnowie (Tarnów 1935). Jego nieliczne odezwy i listy pasterskie pozostały w rękopisie.

Zmarł po krótkiej chorobie 29 IX 1943 r. Spoczął w podziemiach kaplicy św. Józefa na Starym Cmentarzu w Tarnowie.

 

Źródło: Ks. A.Nowak, SŁOWNIK BIOGRAFICZNY KAPŁANÓW DIECEZJI TARNOWSKIEJ 1786-1985, Tom I. Biskupi i kanonicy, Tarnów 1999.

logo DT 300

ADRES: KURIA DIECEZJALNA

33-100 Tarnów, ul. Piłsudskiego 6
tel. centrala 14-63-17-300, fax 14-63-17-309
e-mail:kuria(at)diecezja.tarnow.pl

Administrator danych osobowych informuje, że wszystkie dane osobowe na stronie internetowej diecezji tarnowskiej umieszczone zostały za zgodą osób, których dane dotyczą lub umieszczone są na podstawie prawa.

Polityka prywatności serwisu Diecezji Tarnowskiej

 

Please publish modules in offcanvas position.

INFORMACJA DOTYCZĄCA PLIKÓW COOKIES
Informujemy, iż w celu optymalizacji treści dostępnych w naszym serwisie, dostosowania ich do Państwa indywidualnych potrzeb korzystamy z informacji zapisanych za pomocą plików cookies na urządzeniach końcowych użytkowników. Pliki cookies użytkownik może kontrolować za pomocą ustawień swojej przeglądarki internetowej. Dalsze korzystanie z naszego serwisu internetowego, bez zmiany ustawień przeglądarki internetowej oznacza, iż użytkownik akceptuje stosowanie plików cookies. Czytaj więcej Polityka prywatności Informację cookies strony internetowej zapewnia diecezja.tarnow.pl