Abp Józef Życiński urodził się w Nowej Wsi koło Piotrkowa Trybunalskiego. W 1972 r. po ukończeniu studiów w Wyższym Częstochowskim Seminarium Duchownym w Krakowie przyjął święcenia kapłańskie. W 1976 r. na Wydziale Teologicznym w Krakowie uzyskał stopień naukowy doktora teologii. Drugi stopień doktora, tym razem filozofii, uzyskał na Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie. Habilitował się w roku 1980 na podstawie pracy: Prostota i dyskonfirmowalność jako kryteria heurystyczne w kosmologii relatywistycznej.
W latach 1982-1985 pełnił funkcję prodziekana, a od 1988 do 1990 dziekana Wydziału Filozoficznego tej uczelni. Jest inicjatorem serii zeszytów Zagadnienia Filozoficzne w Nauce, wydawanych przez PAT, edycji angielskiej Philosophy in Science wydawanej przez PAT, Obserwatorium Watykańskie i Uniwersytet w Tucson, oraz serii wydawniczej Philosophy in Science Library, poświęconej problematyce interdyscyplinarnej, wydawanej przez przy współpracy Obserwatorium Watykańskim. Od 4 listopada 1990 r. do 14 czerwca 1997 r. był biskupem tarnowskim. Pełniąc tę posługę, podjął decyzję o założeniu m.in. rozgłośni diecezji tarnowsiej Radio Dobra Nowina - obecnie RDN Małopolska || RDN Nowy Sącz i diecezjalnego wydawnictwa "Biblos". Zdecydował również o rozbudowie tarnowskiego seminarium.
Ja jestem wasz brat Józef - o arcybiskupie Życińskim - ks. J. Kloch, ks. prof. M. Drożdż 1/2 (RDN Małopolska)
Ja jestem wasz brat Józef - o arcybiskupie Życińskim - ks. J. Kloch, ks. prof. M. Drożdż 2/2 (RDN Małopolska)
O arcybiskupie Życińskim - b. prezydent miasta Mieczysław Bień (RDN Małopolska)
Dnia 14 czerwca 1997 r. został mianowany Arcybiskupem Metropolitą Lubelskim. Urząd ten uroczyście objął 29 czerwca 1997 r. w Archikatedrze Lubelskiej pod wezwaniem św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty.Pełnił również urząd Wielkiego Kanclerza Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
Tytułami doctora honoris causa uhonorowały go m.in. Akademia Rolnicza w Lublinie (w 2004) oraz Uniwersytet Jagielloński (w 2005).
Metropolita lubelski zmarł nagle w Rzymie. Miał 62 lata. Był biskupem tarnowskim w latach 1990-1997, arcybiskupem i metropolitą lubelskim od 1997 r. Nagła śmierć zaskoczyła wszystkich.
