Search - K2 Improved Search Plugin by Offlajn
Przeszukuj - Kategorie
Przeszukuj - Kontakty
Przeszukuj - Artykuły
Przeszukuj - Doniesienia
Przeszukuj - Tagi

LISOWSKI Franciszek (1876-1939)

bplisowskiSyn Józefa i Anny Szabatowskiej. Urodził się 1 X 1876 r. w Cieszanowie. Szkołę podstawową ukończył w parafii rodzinnej, gimnazjum w Jarosławiu. Egzamin dojrzałości złożył w 1895 r. Studia teologiczne rozpoczął we Lwowie. Kontynuował je na Uniwersytecie Gregoriańskim w Rzymie. Tam 19 VIII 1900 r. otrzymał święcenia kapłańskie. 15 V 1902 r. uzyskał doktorat teologii i filozofii.

Po powrocie do archidiecezji lwowskiej był w 1902 r. wikarym w Złoczowie, w 1903 r. wikarym katedralnym we Lwowie. Równocześnie pracował jako katecheta w IV i V gimnazjum w tym mieście, w 1905 r. w Brodach, w 1909 r. w VII gimnazjum we Lwowie. W latach 1911 i 1912 odbył naukową podróż do uniwersytetów niemieckich.

W 1911 r. nostryfikował doktorat na UJK. W 1912 r. podjął tam wykłady zlecone z dogmatyki na Wydziale Teologicznym. Tu w 1913 r. habilitował się na podstawie pracy: Słowa ustanowienia Najświętszego Sakramentu a Epikleza. Studium dogmatyczno-historyczne. Od 17 X 1913 r. był profesorem nadzwyczajnym, od 1916 r. profesorem zwyczajnym. W 1920-1921 r. zastępował czasowo na katedrze chorego księdza J. Waisa. Dogmatykę wykładał z przerwami do 1933 r., tj. do objęcia biskupstwa w Tarnowie. W latach 1917-1919 był dziekanem, 1919-1921 prodziekanem Wydziału Teologicznego UJK. Oprócz pracy habilitacyjnej opublikował kilka rozpraw i artykułów m.in. Przeistoczenie. Studium spekulatywno-teologiczne (Lwów 1913), Charakter sakramentalny (Lwów 1916), Święty Tomasz a rozwój dogmatów („Przegląd Teologiczny” 1924).

Równolegle do pracy naukowej pełnił liczne obowiązki w archidiecezji lwowskiej: w latach 1913-1920 r. był prefektem seminarium duchownego, 1920-1923 r. wicerektorem, a 1923-1933 r. rektorem tegoż seminarium. Był też wizytatorem nauki religii w szkołach podstawowych.

W 1925 r. uzyskał godność prałata domowego, 20 VII 1928 r. Pius XI mianował go biskupem tytularnym Mariammae i pomocniczym abpa B. Twardowskiego we Lwowie. Sakrę biskupią przyjął 7 X 1928 r. z rąk ordynariusza w katedrze lwowskiej. Wkrótce został mianowany wikariuszem generalnym, a w 1929 r. kanonikiem gremialnym metropolitalnej kapituły lwowskiej.

27 I 1933 r. Pius XI mianował go biskupem tarnowskim. Uroczysty ingres do tarnowskiej katedry odbył 25 V 1933 r. Zaraz po przybyciu do diecezji rozpoczął ożywioną działalność pasterską. W 1934 r. zorganizował w diecezji 1900-letni jubileusz Odkupienia. W czerwcu 1934 r. urządził w Tarnowie Diecezjalny Kongres Eucharystyczny, w październiku dokonał uroczystej koronacji łaskami słynącego obrazu MB Bocheńskiej. W 1935 r. zorganizował Kongres Eucharystyczny w Grybowie.

17 IX 1933 r. erygował Diecezjalny Instytut Akcji Katolickiej. W tym samym roku zaczął wychodzić w Tarnowie „Posłaniec Diecezjalnego Instytutu Akcji Katolickiej”, którego redaktorem został mianowany ks. K. Pękala, późniejszy biskup sufragan w Tarnowie. W tym samym 1933 r. ukazała się w Tarnowie „Nasza Sprawa”, dwutygodnik katolicki diecezji tarnowskiej, którego wydawcą był również Instytut Diecezjalny Akcji Katolickiej. Nadal wydawano diecezjalne pisma młodzieżowe, jak „Druhna”, oraz publikacje dla mężczyzn i kobiet.

W 1933 r. bp Lisowski zajął się sprawą kanonizacji bł. Kingi. W 1936 r. dokonał koronacji obrazu MB Odporyszowskiej, urządził jubileusz 900-lecia urodzin św. Stanisława w Szczepanowie. Uczestniczył też w synodzie plenarnym. Co roku wizytował parafie, udzielał się w odpustach sanktuaryjnych i diecezjalnych m.in. w Tuchowie, Nowym Sączu, Starym Sączu, Szczepanowie i innych.

25 XI 1937 r. utworzył Instytut Wyższej Kultury Religijnej, który działał w większych miastach diecezji. W 1938 r. założył Katolicki Uniwersytet Ludowy w Krzyżanowicach k. Bochni.

Zachował dystans wobec ruchu ludowego i był niechętny angażowaniu się księży w sprawy polityczne. Okazywał troskę o duszpasterstwo robotników. Pragnąc przeciwstawić się wpływom socjalistów, w 1938 r. powołał Sekretariat Chrześcijańskich Związków Zawodowych, który przed wybuchem wojny zdołał zorganizować kilka związków w większych skupiskach robotniczych. Erygował 16 nowych parafii, konsekrował kilkanaście kościołów i kaplic.

Po przyłączeniu w 1925 r. do diecezji tarnowskiej dekanatów południowo-wschodnich w jej obrębie znalazło się kilkanaście tysięcy Łemków, co zaogniło istniejący już na Sądecczyźnie konflikt narodowościowy i wyznaniowy. Sprawy te były mu dobrze znane, gdyż przybył do Tarnowa ze Lwowa. Dlatego z radością przyjął fakt utworzenia dekretem Kongregacji ds. Kościołów Wschodnich z 10 II 1934 r. Administracji Apostolskiej dla Łemkowszczyzny. Zgodził się również w 1938 r., aby jej alumni studiowali w seminarium duchownym w Tarnowie.

Listy pasterskie pisał rzadko. Uważał je jednak za bardzo ważne. Napisał tylko trzy. Są one skrupulatnie przygotowane. Pierwszy z listów O rodzinie chrześcijańskiej jest jakby programem jego biskupiego posługiwania. Drukowano go w „Naszej Sprawie” w 1934 r., a także wydano w Tarnowie jako osobną broszurę. Prasa nazwała go „ważnym dokumentem chwili”. Drugi list pasterski O mistycznym Ciele Chrystusa był również drukowany w „Naszej Sprawie” w 1935 r. (również został opublikowany jako osobna broszura – 1935 r.). Trzeci i ostatni jego list pasterski nosi tytuł Światła i cienie mojej owczarni i jest jakby podsumowaniem jego rządów w diecezji, a zarazem duchowym testamentem. Podobnie jak poprzednie listy był drukowany w prasie diecezjalnej i osobno w Tarnowie w 1937 r. Listów pasterskich napisał niewiele, natomiast często kierował do wiernych orędzia i odezwy. Pisał je przy każdej nadarzającej się okazji.

Bp F. Lisowski związany z UJK zachęcał księży, aby przygotowywali prace magisterskie i doktorskie. Księży profesorów Instytutu Teologicznego nakłaniał, aby zdobywali stopnie naukowe. Kilku habilitowało się. Zainicjował również wydawanie „Tarnowskich Studiów Teologicznych”.

Był wrażliwy na potrzeby i biedę ludzi. Po wielkiej powodzi w 1934 r. organizował pomoc dla poszkodowanych. W 1937 r. powołał do życia Diecezjalny Związek „Caritas”. Prowadzenie tego dzieła zlecił znanemu społecznikowi i jałmużnikowi ks. M. Recowi, profesorowi seminarium duchownego, oraz ks. K. Pękali. Troszczył się o losy księży emerytów i chorych. Z myślą o nich 7 VI 1938 r. utworzył fundusz zasiłkowy księży diecezji tarnowskiej. Biskupią posługę sprawował według dewizy swego patrona: „Pokój i dobro”.

Zmarł niespodziewanie 3 VI 1939 r. po udzieleniu w katedrze tarnowskiej wszystkim alumnom święceń od najniższych do diakonatu.

 

Źródło: Ks. A.Nowak, SŁOWNIK BIOGRAFICZNY KAPŁANÓW DIECEZJI TARNOWSKIEJ 1786-1985, Tom I. Biskupi i kanonicy, Tarnów 1999.

youtube logo small

flickr logo small

logo synod 2019 11 05

gosc niedzielny x300

rdnx300

caritas logo 300

synaj tv

Ochrona Dzieci i Mlodziezy

biblos logo 300

Polecamy

Memento

  • Memento

    KAPŁANI ZMARLI 2022 – 2010. PAMIĘTAJMY W MODLITWIE I ODPRAWIANYCH MSZACH ŚWIĘTYCH. 

logo DT 300

ADRES: KURIA DIECEZJALNA

33-100 Tarnów, ul. Piłsudskiego 6
tel. centrala 14-63-17-300, fax 14-63-17-309
e-mail:kuria(at)diecezja.tarnow.pl

Administrator danych osobowych informuje, że wszystkie dane osobowe na stronie internetowej diecezji tarnowskiej umieszczone zostały za zgodą osób, których dane dotyczą lub umieszczone są na podstawie prawa.

Polityka prywatności serwisu Diecezji Tarnowskiej

 

Please publish modules in offcanvas position.

INFORMACJA DOTYCZĄCA PLIKÓW COOKIES
Informujemy, iż w celu optymalizacji treści dostępnych w naszym serwisie, dostosowania ich do Państwa indywidualnych potrzeb korzystamy z informacji zapisanych za pomocą plików cookies na urządzeniach końcowych użytkowników. Pliki cookies użytkownik może kontrolować za pomocą ustawień swojej przeglądarki internetowej. Dalsze korzystanie z naszego serwisu internetowego, bez zmiany ustawień przeglądarki internetowej oznacza, iż użytkownik akceptuje stosowanie plików cookies. Czytaj więcej Polityka prywatności Informację cookies strony internetowej zapewnia diecezja.tarnow.pl