Zmarła śp. Kornelia Biel - mama ks. dr hab. Roberta Biela, duszpasterza w Szwajcarii.

Pogrzeb śp. Kornelii odbędzie się w środę 6 marca br. o godz. 14.30 w kościele parafialnym św. Kazimierza w Radgoszczy.

Niech odpoczywa w pokoju wiecznym!

Zmarła śp. Janina Sobusiak - mama Ks. mgr Bogusława Sobusiaka, proboszcza parafii Gumniska.

Msza święta pogrzebowa będzie celebrowana w kościele parafialnym parafii pw. Ducha Świętego w Mielcu w czwartek (29 lutego ) o godz. 13.00, a następnie śp. Janina zostanie złożona do grobu na cmentarzu parafialnym w Książnicach.

Niech odpoczywa w pokoju wiecznym!

Zmarł śp. Ks. mgr Ryszard Stasik –rezydent w parafii Grybów, były proboszcz parafii Łososina Górna

W dniu 26 lutego 2024 roku zmarł śp. Ks. mgr Ryszard Stasik – rezydent w parafii Grybów, były proboszcz parafii Łososina Górna. Msza święta w Bazylice Mniejszej w Grybowie w środę (28 lutego) o godz. 14.30. Msza święta pogrzebowa w kościele parafialnym w Łososinie Górnej w czwartek (29 lutego) o godz. 13.00, po której ciało śp. Zmarłego zostanie złożone na miejscowym cmentarzu.

Ks. mgr Ryszard Stasik urodził się 28 października 1944 roku w Jaszczurowej, jako syn Władysława i Emilii z domu Wnęk. Pochodził z parafii Brzeziny. Egzamin dojrzałości złożył w 1962 roku, po czym wstąpił do Wyższego Seminarium Duchownego w Tarnowie. Po ukończeniu studiów filozoficzno - teologicznych przyjął święcenia kapłańskie z rąk biskupa tarnowskiego Jerzego Ablewicza w dniu 25 maja 1969 roku w Tarnowie. Jako wikariusz pracował w parafiach: Zbylitowska Góra (od 18 czerwca 1969 roku) i Limanowa - Sowliny (od 20 czerwca 1972 roku). W dniu 8 marca 1983 roku został mianowany proboszczem parafii pod wezwaniem Wszystkich Świętych w Łososinie Górnej. Urząd proboszcza parafii Łososina Górna pełnił do 31 sierpnia 2011 roku, a następnie pomagał duszpastersko w parafii Uście Gorlickie. Od 15 sierpnia 2012 roku był penitencjarzem w parafii Grybów, a od 16 maja 2014 roku rezydentem w parafii Grybów. Ponadto sprawował obowiązki notariusza dekanatu Ujanowice, dziekana dekanatu Ujanowice, dekanalnego duszpasterza nauczycieli i wychowawców w dekanacie Ujanowice, członka Rady Duszpasterskiej Diecezji Tarnowskiej oraz dekanalnego ojca duchownego w dekanacie Grybów. W dowód wyróżnienia za gorliwie pełnioną posługę kapłańską otrzymał w roku 1980 diecezjalne odznaczenie Expositorium Canonicale, a w roku 1988 diecezjalny przywilej Rochetto et Mantoletto. W 1995 roku został obdarzony godnością Kanonika Honorowego Kapituły Katedralnej w Tarnowie.

Ks. Marek Podgórski – notariusz Kurii Diecezjalnej w Tarnowie

Zmarł śp. Ks. prałat mgr Edward Nylec – emerytowany proboszcz i rezydent w parafii Tymbark.

16 lutego 2024 roku, w wieku 78 lat życia, w 53 roku kapłaństwa, zmarł śp. Ks. prałat mgr Edward Nylec – emerytowany proboszcz i rezydent w parafii Tymbark. Wprowadzenie ciała śp. Księdza Edwarda do kościoła parafialnego w Tymbarku we wtorek (20 lutego) o godz. 17.00. Msza święta pogrzebowa w kościele parafialnym w Tymbarku w środę (21 lutego) o godz. 12.30, po której ciało śp. Zmarłego zostanie złożone na miejscowym cmentarzu.

Urodził się 21 marca 1946 roku w Braciejowej, jako syn Józefa i Stanisławy z domu Krupa. Pochodził z parafii Gumniska. Egzamin dojrzałości złożył w 1964 roku w Dębicy, po czym wstąpił do Wyższego Seminarium Duchownego w Tarnowie. Po ukończeniu studiów filozoficzno - teologicznych przyjął święcenia kapłańskie z rąk biskupa tarnowskiego Jerzego Ablewicza w dniu 30 maja 1971 roku w Tarnowie. Jako wikariusz pracował w parafiach: Olszyny k. Jasła (od 18 czerwca 1971 roku), Lisia Góra (od 24 czerwca 1974 roku) oraz Mielec – Matki Bożej Nieustającej Pomocy (od 7 sierpnia 1978 roku). W dniu 6 listopada 1990 roku został mianowany proboszczem parafii pw. Wszystkich Świętych w Straszęcinie. Z dniem 23 sierpnia 2003 roku objął urząd proboszcza parafii pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Tymbarku, który pełnił do 13 sierpnia 2016 roku, a następnie pozostał w tejże parafii w charakterze rezydenta. Ponadto sprawował obowiązki dziekana dekanatu Tymbark, notariusza oraz dekanalnego duszpasterza małżeństw i rodzin, duszpasterza nauczycieli i wychowawców oraz asystenta Akcji Katolickiej w dekanacie Dębica-Zachód, kapelana Oddziału Zdrowia Psychicznego w Straszęcinie, członka Rady Kapłańskiej Diecezji Tarnowskiej oraz Zespołu ds. Jubileuszu roku 2000, a także dyrektora administracyjnego Wyższego Seminarium Duchownego w Tarnowie (1982-1990).

W dowód wyróżnienia za gorliwie pełnioną posługę kapłańską otrzymał w roku 1983 diecezjalne odznaczenie Expositorium Canonicale, a w roku 1992 diecezjalny przywilej Rochetto et Mantoletto. W 2009 roku został mianowany Kanonikiem Honorowym Kapituły Kolegiackiej w Nowym Sączu, zaś w 2021 roku został obdarzony godnością Kapelana Jego Świątobliwości.

Ks. dr Łukasz Niepsuj – Notariusz Kurii Diecezjalnej w Tarnowie

Kolejny Kurs dla fotografów i filmowców, którzy chcą wykonywać swoją pracę w czasie liturgii, odbędzie się w sobotę 9 marca br. w Tarnowie.

Jest on organizowany przez Diecezjalną Komisję Liturgiczną. Już zostały otwarte zapisy na ten kurs. Zapraszamy do zapoznania się ze szczegółami dotyczącymi kursu oraz z informacją jak zgłosić swój udział.

TERMIN: Sobota 9 marca 2024 r.
Rozpoczęcie o godz. 9.00; zakończenie planowane jest ok. godz. 15.30 (przewidziana jest również przerwa obiadowa i poczęstunek).

MIEJSCE: Wyższe Seminarium Duchowne w Tarnowie, ul. Piłsudskiego 6.

WARUNKI UCZESTNICTWA: W kursie mogą brać udział osoby, które ukończyły 16 lat i mają pisemną zgodę-skierowanie swojego proboszcza. Odpowiedni formularz zgłoszeniowy należy pobrać TUTAJ i wypełnić danymi osobowymi, a następnie udać się do swojego księdza proboszcza i poprosić o wyrażenie zgody na udział w takim kursie (proboszcz wypełnia dolną część formularza jemu właściwą). Warunkiem otrzymania pozwolenia na fotografowanie i filmowanie jest udział w całym cyklu szkoleniowym.

Na zakończenie, w dniu kursu, będą wręczane certyfikaty, natomiast imienne identyfikatory (niezbędne do okazywania kapłanom przed celebracją liturgiczną) zostaną wysłane pocztą do każdego z uczestników.

SPOSÓB ZGŁOSZENIA: 
1) Zgłoszenia przyjmowane są do 4 marca włącznie!
    > elektronicznie -  https://kwestionariusz.diecezja.tarnow.pl/Page/EventPage/2129
    > telefonicznie - 14-63-17-380 (Wydział Duszpasterstwa Ogólnego Kurii Diecezjalnej w Tarnowie)

2) Po zgłoszeniu swojego uczestnictwa oraz pobraniu i wypełnieniu formularza należy przesłać jego skan na adres: . W temacie e-maila należy wpisać: „Kurs foto -  nazwisko i imię”. Wysłanie tego emaila będzie równoznaczne z przyjęciem na kurs, co zostanie potwierdzone drogą elektroniczną.

3) Oryginał formularza należy przywieźć w dzień rozpoczęcia kursu i wręczyć go prowadzącemu (ks. Stanisławowi Garnczarskiemu). Należy dołączyć do niego:
    >jedno zdjęcie legitymacyjne (format 3,5 cm x 4,5 cm)
    >200 zł na pokrycie kosztów kursu

Zmarł śp. Ks. mgr Bogusław Załucki – rektor rektoratu Leluchów

W dniu 7 lutego 2024 roku zmarł śp. Ks. mgr Bogusław Załucki – rektor rektoratu pw. Macierzyństwa Najświętszej Maryi Panny w Leluchowie. Msza święta w kościele w Leluchowie w piątek (9 lutego) o godz. 14.00. Msza święta pogrzebowa w kościele parafialnym w Gawłuszowicach w sobotę (10 lutego) o godz. 11.00, po której ciało śp. Zmarłego zostanie złożone na miejscowym cmentarzu.

Ks. mgr Bogusław Załucki urodził się 27 maja 1970 roku w Mielcu, jako syn Tadeusza i Władysławy z domu Jamrozy. Pochodził z parafii Gawłuszowice. Egzamin dojrzałości złożył w Mielcu w 1989 roku, po czym wstąpił do Wyższego Seminarium Duchownego w Tarnowie. Po ukończeniu studiów filozoficzno - teologicznych przyjął święcenia kapłańskie z rąk biskupa tarnowskiego Józefa Życińskiego w dniu 3 czerwca 1995 roku w Tarnowie. Jako wikariusz pracował w parafiach: Szynwałd (od 26 sierpnia 1995 roku), Poręba Spytkowska (od 26 sierpnia 1997 roku), Szczucin (od 26 sierpnia 2000 roku), Limanowa - Sowliny – św. Stanisława Kostki (od 1 września 2008 roku) i Dębno (od 1 września 2013 roku). W dniu 14 sierpnia 2021 roku został mianowany rektorem rektoratu pw. Macierzyństwa Najświętszej Maryi Panny w Leluchowie.

Ks. Marek Podgórski – notariusz Kurii Diecezjalnej w Tarnowie

Zmarł śp. Ks. Wacław Filipczyk – były katecheta w parafii pw. św. Kazimierza w Nowym Sączu, rezydent w Domu Księży Diecezji Tarnowskiej im. św. Józefa w Tarnowie

W dniu 6 lutego 2024 roku zmarł śp. Ks. Wacław Filipczyk – były katecheta w parafii pw. św. Kazimierza w Nowym Sączu, rezydent w Domu Księży Diecezji Tarnowskiej im. św. Józefa w Tarnowie. Msza święta w kaplicy Domu Księży Diecezji Tarnowskiej im. św. Józefa w Tarnowie w środę (7 lutego) o godz. 17.00. Msza święta pogrzebowa w kościele parafialnym w Pogwizdowie w czwartek (8 lutego) o godz. 12.00, po której ciało śp. Zmarłego zostanie złożone na miejscowym cmentarzu.

Ks. Wacław Filipczyk urodził się 12 września 1929 roku w Woli Nieszkowskiej, jako syn Władysława i Wiktorii z domu Węgrzyn. Pochodził z parafii Pogwizdów. Egzamin dojrzałości złożył w Bochni w 1950 roku, po czym wstąpił do Wyższego Seminarium Duchownego w Tarnowie. Po ukończeniu studiów filozoficzno - teologicznych przyjął święcenia kapłańskie z rąk biskupa Karola Pękali w dniu 29 czerwca 1955 roku w Tarnowie. Jako wikariusz pracował w parafiach: Lubcza (od 16 listopada 1956 roku), Borzęcin (od 15 lipca 1958 roku), Piwniczna - Zdrój (od 28 sierpnia 1961 roku do 19 listopada 1961 roku), Wojnicz (od 1 sierpnia 1962 roku), Brzesko – NMP Matki Kościoła i św. Jakuba Apostoła (od 20 czerwca 1972 roku), Bochnia – św. Mikołaja (od 8 sierpnia 1972 roku do 4 grudnia 1972 roku). W dniu 29 sierpnia 1973 roku został mianowany katechetą w parafii pw. św. Kazimierza w Nowym Sączu. Stanowisko katechety pełnił do 26 października 1980 roku, a następnie zamieszkał w parafii Pogwizdów w charakterze rezydenta. W styczniu 2024 roku zamieszkał w Domu Księży Diecezji Tarnowskiej im. św. Józefa w Tarnowie. W dowód wyróżnienia za gorliwie pełnioną posługę kapłańską otrzymał w roku 1975 diecezjalne odznaczenie Expositorium Canonicale, a w roku 1979 diecezjalny przywilej Rochetto et Mantoletto.

Ks. Marek Podgórski – notariusz Kurii Diecezjalnej w Tarnowie

Obchody Dnia Życia Konsekrowanego z konferencją bp. Artura Ważnego.

Uroczystości poświęcone życiu konsekrowanemu, rozpoczęły się o godzinie 9:00 w auli przy tarnowskiej katedrze. Tegoroczne obchody wyróżniła konferencja formacyjna, pt. "Komunia budowana na fundamencie ślubów zakonnych", o wygłoszenie, której poproszony został bp Artur Ważny, ceniony duszpasterz.

Konferencja była integralną częścią obchodów Dnia Życia Konsekrowanego, który co roku skupia uwagę na głębokim znaczeniu i wartościach życia w zakonach. Wybór tematu "Komunia budowana na fundamencie ślubów zakonnych", podkreślał fundamentalne znaczenie ślubów zakonnych dla życia wspólnotowego i duchowego.

Biskup Artur Ważny, w swojej konferencji zwrócił uwagę na rolę ślubów zakonnych jako fundamentu życia wspólnotowego w zakonach. Podkreślił, że te zobowiązania nie tylko kształtują indywidualne życie zakonne, ale także stanowią podstawę dla wspólnoty, która opiera się na wzajemnej miłości, posłuszeństwie i oddaniu Bogu. Ukazał również głębokie związki między życiem konsekrowanym, a sakramentem Eucharystii. Wskazał, że budowanie komunii w zakonach zaczyna się od głębokiej relacji z Chrystusem, która oparta jest na wzajemnym oddaniu i zaufaniu. Dodał, że śluby zakonne stanowią konkretne kroki w budowaniu tej komunii z Chrystusem i wspólnotą zakonną.

Pełną galerię fotograficzną znajdziesz tutaj:

https://www.flickr.com/photos/diecezjatarnow/albums/72177720314521728

Betańska Misja Wspierania Kapłanów

WSPIERANIE MODLITWĄ KAPŁANÓW – TO NASZA MISJA

25 lat temu, dokładnie 4 lutego 1999 roku kilka młodych osób na rekolekcjach powołaniowych wraz z s. Gabrielą  Basistą na czele podjęło się stałego, duchowego towarzyszenia kapłanom – ta modlitwa za księży miała być odpowiedzią na przeżywane przez nich trudności, wypraszaniem potrzebnych im łask oraz życzliwą obecnością, pełną otuchy i wsparcia, dającą komunikat kapłanom „Jesteśmy dla Was i z Wami. Nie jesteście sami.”  

Dzieło to nazwane Betańską Misją Wspierania Kapłanów, prowadzone jest przez Zgromadzenie Sióstr Rodziny Betańskiej, w których charyzmacie jest pomaganie kapłanom w pracach parafialnych i wsparcie modlitewne.  „Kiedy spotykacie kapłana, zawsze myślcie o Jezusie” mówił św. Jan Maria Vianney – do tego jako siostry betanki i jako członkowie BMWK chcemy zapraszać innych. Jezus jest w kapłanie, a my chcemy tych kapłanów oddawać Sercu Jezusowemu.
W chwili obecnej w BMWK modli się ponad 8000 osób i ponad 8000 kapłanów jest objętych stałą modlitwą przez członków BMWK.

Na czym więc polega bycie członkiem Betańskiej Misji Wspierania Kapłanów?

Nasza Betańska Misja zrzesza osoby świeckie i duchowne, które modlą się za księży. Każda osoba zgłaszająca się do misji otrzymuje imię kapłana, któremu zobowiązuje się towarzyszyć duchowo w ciągu swojego życia. W tym celu podejmuje się odmawiania codziennie dwóch modlitw. Jednej do Ducha Świętego za powierzonego im kapłana i drugiej do Matki Bożej za całe duchowieństwo.

Każdy zgłaszający się do modlitwy za kapłana w BMWK otrzymuje legitymację członkowską z ww. modlitwami, modlitewnik BMWK, a także obrazek pamiątkowy dla kapłana (jeśli modli się za wybranego przez siebie kapłana).

Dlaczego warto?

Można zapytać nie tyle dlaczego, ale dla kogo warto podjąć się tej modlitwy. Przede wszystkim dla Chrystusa, który pragnie mieć blisko swoich kapłanów, dla kapłanów, których obecności i świętości pragniemy i od których  jej wymagamy, dla siebie, aby umiłować Chrystusowe Kapłaństwo. 

Modlitwa jest przestrzenią, w której człowiek się wycofuje, aby ustąpić miejsce Bożemu działaniu, przede wszystkim pozwala stanąć człowiekowi w pokorze. Bo któż z nas nie potrzebuje wsparcia modlitewnego ? Bo któż z nas jest mocny sam z siebie? BMWK tak naprawdę kontynuuje modlitwę, którą rozpoczął sam Jezus. On modlił się za swoich apostołów. „Szymonie, Szymonie, oto szatan domagał się, żeby was przesiać jak pszenicę, ale Ja prosiłem za tobą, żeby nie ustała twoja wiara”. 

Ta modlitwa uczy nas także odpowiedzialności za Kościół i Jego pasterzy i zobowiązuje nas samych do wiernego podążania za Jezusem, nie tylko w Jego modlitwie za apostołów, ale także w Jego świętości i postawie życia, która była błogosławieniem, nie złorzeczeniem. 

W jaki jeszcze sposób służy kapłanom dzieło BMWK?

Inicjatyw jest wiele i jest to ogromna radość. W Betańskiej Misji można więc wyróżnić takie formy pomocy kapłanom jak:

• Intencje modlitewne za kapłanów – to nasza księga intencji online, do której wiele osób przysyła prośby modlitewne za kapłanów, także sami kapłani mogą anonimowo wysłać do nas prośbę o modlitwę. My jako siostry zanosimy te intencje przed Najświętszy Sakrament. Można pobrać na telefon aplikację BMWK i razem z nami omadlać te intencje oraz mieć stały dostęp do modlitewnika za kapłanów online.
• Biuro Intencji Mszalnych - w biurze intencyjnym BMWK można zamawiać Msze Święte ofiarowane w intencji kapłanów, zarówno żyjących jak i zmarłych.
• Niedziele Kapłańskie - to bezpośrednie, osobiste spotkanie  z wiernymi w konkretnej parafii na zaproszenie księdza proboszcza. Siostry przez całą niedzielę dają świadectwo modlitwy za kapłanów ukazując też prawdziwy obraz chrystusowego kapłaństwa, jego piękno i wielkość. Po każdej Mszy świętej rozprowadzane są materiały o Betańskiej Misji Wspierania Kapłanów a wierni zachęcani są do modlitwy za swoich pasterzy także poprzez włączenie się do tego dzieła modlitwy.
• Grupy modlitewne BMWK – za zgodą księdza proboszcza można w swojej parafii stworzyć grupę osób, która w pierwsze czwartki miesiąca będzie adorować Najświętszy Sakrament w intencji kapłanów
• SMSowe pogotowie dla kapłanów – to propozycja dla samych kapłanów, którzy mogą wysłać do nas wiadomość sms z prośbą o modlitwę.

O tych wszystkich inicjatywach można więcej poczytać na naszej stronie.

Nie trzeba mocno rozglądać się po świecie, aby dostrzec potrzebę i pilność modlitwy za kapłanów. Zachęcamy wszystkie osoby chętne do podjęcia się tej misji do zgłoszenia się poprzez formularz internetowy na naszej stronie www.bmwk.pl oraz do kontaktu telefonicznego.

Przede wszystkim chcemy także prosić kapłanów, aby nie bali się być „żebrakami modlitwy” i wiedzieli, że istnieje dla nich takie miejsce, w którym tak wiele osób chce zanosić ich sprawy i ich samych przed Boży tron.

Daria Tyborska

Adres Biura BMWK

Jana Pawła II 11

20-535 Lublin

www.bmwk.pl

tel. 797-587-175

e-mail:

10 Jubileusz przyjęcia sakry biskupiej przez biskupa Stanisława Salaterskiego

Z udziałem miejscowego proboszcza oraz byłego księdza wikariusza ówczesnego proboszcza parafii katedralnej w Tarnowie, w kościele św. Mikołaja bpa w Tymowej, odprawiona została Msza święta dziękczynna z okazji 10. rocznicy przyjęcia trzeciego stopnia sakramentu święceń, której przewodniczył J.E. ks. bp Stanisław Salaterski, tarnowski sufragan a zarazem jubilat.

- Na różny sposób czas płynie. Minęło 10 lat, kiedy jeden z nas z parafii tymowskiej został zaproszony do posługi biskupa. Cieszę się, że możemy dzisiaj razem dziękować Panu Bogu za wszelkie dobro, które stało się dzięki temu, że mnie powołał i posłał - mówił we wprowadzeniu do Mszy świętej, ksiądz biskup Jubilat.

Patrząc retrospektywnie na karty historii Kościoła, nie można pominąć wydarzenia jakie miało miejsce 24 stycznia 2014 roku w murach tarnowskiej katedry. W tym dniu pochodzący z Tymowej, ks. prałat Stanisław Salaterski otrzymał świecenie biskupie, nazywane również trzecim stopniem sakramentu święceń. Głównym konsekratorem był Andrzej Jeż, biskup diecezjalny tarnowski, zaś współkonsekratorami arcybiskup Celestino Migliore, nuncjusz apostolski w Polsce oraz Władysław Bobowski, emerytowany biskup pomocniczy tarnowski. Jako dewizę biskupią przyjął słowa „Gaudium fidei prædicare” (głosić radość wiary).

Okolicznościową homilię podczas Mszy świętej jubileuszowej wygłosił ks. Wojciech Werner, proboszcz parafii pw. Miłosierdzia Bożego w Brzesku, który przez 7 lat pełnił posługę wikariusza w parafii katedralnej w Tarnowie, której proboszczem był wówczas ks. prałat Stanisław Salaterski. W wygłoszonej Słowie Bożym mówił nie tylko na temat osobowości Dostojnego Jubilata, podkreślając Jego skromność i pokorę, ale nawiązał również do liturgii dnia na temat powołania.

- Wzbudzę im proroka spośród ich braci. Takiego jak ty i włożę w jego usta moje słowa. Będzie im mówił wszystko co mu nakaże – mówił ksiądz Kaznodzieja cytując fragment z Księgi Powtórzonego Prawa. A zatem prorok będzie podobny do mnie, będzie podobny do nas, będzie jednym z nas, bo właśnie na nim spoczywa ten szczególny przywilej i tak szczególna łaska, która pozwala mu być ustami samego Pana Boga, który jest znakiem Boga. Właśnie dlatego mamy radośnie śpiewać Bogu i wznosić okrzyki ku chwale opoki naszego zbawienia, że spośród nas jest ktoś – kto może być tym szczególnym znakiem Boga i Jego szczególną własnością. Jest powołany, aby mieć udział w tej misji prorockiej Chrystusa – mówił dalej były wikariusz księdza biskup Jubilata.

Na zakończenie uroczystej Eucharystii ks. biskup Jubilat otrzymał w prezencie od miejscowych parafian figurę św. Stanisława Kostki wraz z życzeniami, po czym udzielił wszystkim pasterskiego błogosławieństwa. Wcześniej skierował jeszcze kilka słów podziękowań do swoich tymowskich rodaków- parafian.

 - ksiądz Stanisław syn tej ziemi; Ten, który dzierży pastorał w swojej ręce oraz nosi mitrę, jest naszą dumą i naszym „skarbem”. My tego na co dzień doświadczamy – mówił na zakończenie Eucharystii ks. Mariusz Żuczek, proboszcz tymowskiej parafii. Dajesz nam dobry przykład chrześcijańskiego życia, modlisz się za nas i wspierasz nas na różne sposoby, w tym również materialnie. Dlatego dziękuje za wszelkie dobro, jakiego doświadczamy w naszym życiu poprzez Twoją posługę – podkreślił.

Marek Białka